Pengenalan

Hazard ialah sesuatu punca atau keadaan yang berpotensi menyebabkan kemudaratan dalam bentuk kecederaan atau kesihatan kepada manusia, kerosakan harta benda, kerosakan alam sekitar gabungan dari mana-mana mudarat tersebut.

Hazard di Rumah

Hazard di rumah dibahagikan kepada 5 kategori utama iaitu fizikal, biologikal, kemikal, ergonomik dan psikososial.

1. Hazard fizikal

Contoh: Pisau/gunting tajam yang tidak disimpan dengan selamat, pendawaian elektrik hidup yang terbuka, bunyi bising daripada sistem penghawa dingin, karpet atau tikar yang terlipat, lantai basah, paku tekan yang bertaburan, peralatan permainan kanak-kanak di tangga yang tidak dikemas.

2. Hazard biologikal

Contoh: Ular, labah-labah, nyamuk, tikus, pepijat, kalajengking, lipan, anjing liar.

3. Hazard  kimia

Gas memasak (LPG) yang bocor, petrol, minyak tanah atau diesel yang disimpan di dalam bekas tidak berpenutup dan berlabel, racun rumpai yang tidak disimpan dengan sempurna.

4. Hazard  ergonomik

Peralatan mekanikal seperti alat pemutar skru yang tidak berlapik khas, kerusi dan meja yang tidak mengikut antopometri pengguna.

5. Hazard  psikososial

Sikap penghuni rumah yang panas baran, pembuli, pendapatan ekonomi tidak stabil, suami atau isteri menjalinkan hubungan sulit, penghuni rumah yang suka meninggikan suara semasa bercakap.

Langkah Pencegahan

Hazard sebenarnya boleh dielakkan. Terdapat pelbagai kaedah  bagi mengelakkan hazard tersebut iaitu pengenalpastian hazard dan kawalan hazard

• Pengenalpastian hazard

  Ibu bapa wajar mengenal pasti kesemua hazard yang berada di dalam dan persekitaran rumah setiap hari. Pengenalpastian hazard boleh dilakukan setiap hari dan dicatatkan ke dalam buku rekod hazard rumah. Setiap hazard yang dikenalpasti hendaklah dikawal dan dibuat tindakan susulan. Contoh buku rekod hazard di rumah:

  NOMBOR	TARIKH & MASA	HAZARD DIKENAL PASTI	TEMPAT DITEMUI	KAWALAN HAZARD

   

• Kawalan hazard

Setiap hazard yang dikenal pasti hendaklah dikawal dengan menggunakan 6 hieraki kawalan. Berikut adalah contoh langkah-langkah kawalan yang boleh dilakukan iaitu:

1. Penghapusan Hazard yang dikenal pasti hendaklah dilupuskan dengan segera. Contoh, paku yang bersepah di halaman rumah hendaklah segera dibuang ke dalam tong sampah. Pinggan mangkuk yang telah retak atau sumbing hendaklah dilupuskan.
2. Penggantian Peralatan permainan kanak-kanak yang mempunyai bucu tajam atau berskru hendaklah digantikan dengan yang lebih selamat seperti berbentuk aerodinamik. Gunakan pemutar skru yang mempunyai pad plastik bagi mengelakkan masalah tekanan sentuhan kepada tangan.
   
3. Pengasingan Binatang perliharaan (pet) yang berubah tingkah laku kepada ganas hendaklah dikurung sehingga keadaannya pulih seperti sediakala. Ubat-ubatan hendaklah disimpan di tempat berkunci dan tidak mudah dicapai kanak-kanak.
   

    

4. Kawalan kejuruteraan
   • Menjalankan penyelenggaraan ke atas peralatan mekanikal seperti kereta, motorsikal, alat pemanas air.
   • Membaiki keretakan atau kerosakan pada struktur atau persekitaran rumah.
   • Memasang stair gates.
     
5. Pentadbiran Kaedah-kaedah yang boleh mewujudkan persekitaran rumah yang selamat.
   • Meletakkan tanda amaran seperti “AWAS, LANTAI LICIN”, “AWAS, PINGGAN PECAH”.
     
   • Menerangkan kepada penghuni rumah terutamanya kanak-kanak tentang hazard dan akibatnya.
   • Melatih penghuni rumah tentang penggunaan sesuatu peralatan, contohnya peralatan elektrik baru. Manual arahan yang diperolehi semasa membeli peralatan elektrik baru seperti ketuhar mikro hendaklah dibaca sebelum menggunakan peralatan tersebut.
   • Pengawasan ibu bapa/orang dewasa ke atas kanak-kanak apabila bermain, mandi. Seperti tidak membenarkan kanak-kanak mandi sendiri.
   • Mengemas dan membersihkan rumah setiap hari termasuk pengemaskinian kabel elektrik, permainan kanak-kanak.
   • Menutup pintu, pagar bagi mengelakkan kanak-kanak bermain di jalan raya/sungai berdekatan rumah.
6. Penggunaan alat lindung diri (ALD) Ini merupakan langkah terakhir di dalam hieraki kawalan. Semasa memotong rumput adalah wajar menggunakan alat pelindung mata, ear plug atau ear muff, safety shoes.
   

Rujukan

1. Ablewhite, J., McDaid, L., Hawkins, A., Peel, I., Goodenough T., Deave, T., … & Kendrick, D.  (2015). Approaches used by parents to keep their children safe at home: a qualitative study to explore the perspectives of parents with children aged under five years. BMC Public Health, 1-10. doi:10.1186/s12889-015-2252-x
2. Garispanduan bagi pengenalpastian hazard, penaksiran risiko dan kawalan risiko (HIRARC). (2008). Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (Kementerian Sumber Manusia). Putrajaya.
3. Mack, K. A., Lillier, K.D., Baldwin, G., & Sleet, D. (2015). Preventing Unintentional Injuries in the Home Using the Health Impact Pyramid. Health Educ Behav, 42(10). doi:10.1177/1090198114568306.z