Fonologi atau lebih difahami sebagai kaedah penghasilan bunyi pertuturan. Sumber bunyi iaitu udara daripada paru-paru berubah mengikut cara penghasilan dan tempat artikulasi bagi membentuk bunyi-bunyi pertuturan yang khusus.
Cara Penghasilan
Cara penghasilan merujuk kepada bagaimana sesuatu bunyi pertuturan dihasilkan.
Bagi huruf vokal (a, e, i, o, u) dihasilkan dengan mengubah pergerakan mulut tanpa sekatan udara dalam rongga mulut dan hidung bagi memperoleh bunyi vokal berkenaan.
Bagi huruf konsonan pula, cara penghasilan bunyi-bunyi huruf konsonan adalah seperti berikut:
- Plosif : bunyi huruf yang terhasil akibat letupan angin yang terkumpul di dalam mulut
- Sengau (nasal) : bunyi huruf yang terhasil akibat pengeluaran udara dari rongga hidung
- Berdesir (fricative) : bunyi huruf yang terhasil akibat pengeluaran udara secara desiran di rongga mulut
Tempat Artikulasi
Tempat artikulasi pula merujuk kepada kedudukan organ pertuturan dalam rongga mulut bagi menghasilkan bunyi konsonan. Setiap organ pertuturan seperti bibir, lidah, gusi, gigi, dan lelangit memainkan peranan penting bagi mendapatkan bunyi pertuturan yang tepat. Antara tempat artikulasi adalah seperti:
Bagi memahami dengan lebih jelas tentang penghasilan bunyi pertuturan, rujuk kepada Jadual 1 di bawah. Jadual tersebut menunjukkan setiap huruf konsonan mempunyai cara penghasilan dan tempat artikulasi yang khusus. Kebiasaannya kesalahan sebutan yang berlaku boleh dikenalpasti dengan melihat bagaimana penghasilan bunyi tersebut berlaku.
Jadual 1 : Carta penghasilan bunyi-bunyi pertuturan
Pemerolehan bunyi-bunyi konsonan diperoleh secara berperingkat mengikut perkembangan organ-organ pertuturan. Huruf-huruf awal yang dikuasai oleh kanak-kanak adalah p,m,h,w, dan n (rujuk Jadual 2). Kebanyakan kanak-kanak dapat menguasai keseluruhan bunyi pertuturan pada usia lapan tahun.
Jadual 2 : Carta penguasaan bunyi konsonan mengikut umur
Dalam tempoh menguasai pertuturan dengan tepat, kanak-kanak biasanya akan melakukan beberapa proses fonologi. Proses fonologi melibatkan kesalahan sama ada cara penghasilan atau daerah artikulasi semasa penghasilan bunyi dilakukan (rujuk Jadual 3). Kebanyakan kanak-kanak normal mampu menguasai penghasilan bunyi secara konsisten pada usia lima tahun.
Jadual 3 : Carta perkembangan proses fonologi di kalangan kanak-kanak
Rujukan
- www.esl-lounge.com
- www.livebinders.com
- www.thethriftyslp.blogspot.com
- http://www.asha.org/public/speech/disorders/SpeechSoundDisorders/
- http://www.speech-language therapy.com/index.php?option=com_content&view=article&id=35:admin&catid=2:uncategorised&Itemid=117
| Semakan Akhir | : | 28 Ogos 2020 |
| Penulis | : | Ropidah bt. Razali |
| Akreditor | : | Amelia Inbam Neelagandan |
| Penyemak | : | Nadwah bt. Onwi |
