A A +A
[wpml_language_selector_widget]

SELAMAT DATANG KE PORTAL RASMI
MYHEALTH KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

  1. Home
  2. /
  3. Dewasa
  4. /
  5. Penyakit
  6. /
  7. Penyakit Berjangkit
  8. /
  9. Pengambilan Urin untuk Tentukan...

Pengambilan Urin untuk Tentukan Jangkitan Kuman

Pengenalan

Urin atau air kencing adalah bahan kumuh cecair badan yang disingkirkan oleh buah pinggang melalui proses penurasan dari darah dan dikeluarkan melalui urethra. Secara normalnya urin adalah cecair badan yang steril, walaubagaimanapun urin amat mudah tercemar oleh mikrobiota daripada perineum, prostat, urethra, dan vagina. Fenomena kehadiran bakteria di dalam urin disebut sebagai bakteriuria. Ia selalunya signifikan apabila urin tersebut mengandungi pertumbuhan >105 organisma tulin dalam setiap mililiter urine… Jangkitan saluran kencing selalu berlaku pada wanita berbanding lelaki. Perkara ini terjadi kerana urethra wanita yang lebih pendek dan lebih dekat dengan dubur yang membolehkan bakteria daripada usus masuk ke dalam urethra. Selain itu, lelaki mempunyai bahan antibakteria dalam kelenjar prostat yang mengurangkan risiko untuk dijangkiti bakteria. Eschericia .coli merupakan patogen yang paling kerap menyebabkan jangkitan pada saluran kencing iaitu antara 60-90%.

Bakteria E.coli

Pengambilan spesimen urin perlu mengikut tatacara yang betul adalah sangat penting untuk memberikan keputusan ujian makmal yang signifikan dan seterusnya menentukan rawatan yang akan diberikan kepada pesakit. Kontaminasi semasa proses pengambilan dan pengangkutan spesimen urin boleh menyebabkan ralat dalam diagnosis penyakit. Untuk wanita, pengambilan sampel urin semasa haid perlu dielakkan sama sekali.

Kaedah pengambilan sampel urin

  1. ‘Midstream’ Urin

    Spesimen urin yang ideal adalah ‘midstream urine’, di mana aliran awal urin dibuang dan aliran urin selanjutnya ditadah di dalam bekas steril yang telah disediakan. Kuantiti spesimen yang diperlukan adalah dalam lingkungan 60ml. Pesakit akan diberikan bekas steril dan diterangkan dengan jelas tatacara pengambilan spesimen dengan kaedah yang betul. Urin pertama kali yang dikeluarkan pada awal pagi adalah spesimen terbaik untuk diperiksa bagi menentukan sama ada terdapat jangkitan kuman atau sebaliknya. Spesimen awal pagi ini lazimnya mengandongi kuman pada paras yang tinggi dan sesuai untuk ujian pengkulturan , mikroskopi dan analisa biokimia.

    Pesakit wanita:

    Bersihkan bahagian urethral dengan air dan pencuci, kemudian keringkan bahagian tersebut dengan kain gauze. Selepas beberapa ml aliran air kencing dilepaskan, aliran berikutnya (midstream urin) ditadah masuk ke dalam bekas urin steril.

    Pesakit lelaki:

    Bersihkan bahagian kelenjar penis dengan air dan pencuci, kemudian keringkan bahagian tersebut dengan kain gauze. Selepas beberapa ml aliran air kencing dilepaskan, aliran berikutnya (midstream urin) ditadah masuk ke dalam bekas urin steril.

  2. Urin ‘Catheter’

    Tiub silikon yang dikenali sebagai Urin ‘Catheter’ dimasukkan ke dalam pundi kencing pesakit melalui uretra. Ini membolehkan air kencing pesakit untuk mengalir bebas dari pundi kencing untuk dikumpul melalui tiub. Biasanya, prosedur ini dilakukan oleh doktor dan jururawat terlatih. Pengumpulan spesimen urin dengan cara ini dapat mengurangkan kadar kontaminasi yang disebabkan oleh bakeria persekitaran.

Bekas sampel dan waktu penghantaran spesimen ke makmal.

Bekas steril perlu dilabel dengan jelas nama pesakit, nombor pengenalan pesakit, masa dan tarikh pengambilan spesimen. Spesimen perlu segera di hantar ke makmal dalam tempoh 2 jam selepas spesimen dikutip. Sekiranya tempoh penghantaran spesimen mengambil masa melebihi 2 jam, sampel urin tersebut perlu disimpan di dalam ais iaitu suhu antara 4-6OC. Untuk kes kelewatan penghantaran yang melebihi 2 jam dan kurang 24 jam, urin mesti diambil dalam bekas yang mengandongi asid borik. Jumlah isipadu urin yang dikeluarkan perlu mancapai aras tanda yang ditetapkan pada label bekas asid borik tersebut. Pada kepekatan asid borik 10g/l, bakteria akan terus hidup di dalam urin tanpa berganda.

Selain itu, asid borik juga boleh menghalang strain enterococci dan Pseudomonas untuk membiak. Pesakit yang tidak berupaya mengeluarkan jumlah urin sehingga aras tanda yang ditetapkanl dinasihatkan menggunakan bekas steril biasa dan spesimen perlu dihantar dalam masa 2 jam , suhu 4-6oC ke makmal untuk dianalisis.

Kriteria penolakkan spesimen

  1. Spesimen urin didalam bekas steril melebihi masa 2 jam.
  2. Botol tidak dilabel masa dan tarikh pengambilan spesimen.
  3. Spesimen urin melebihi 24 jam (botol asid borik).
  4. Spesimen urin bocor dan melimpah keluar daripada botol.
  5. Spesimen urin dengan kuantiti yang terlalu banyak dan terlalu sedikit iaitu tidak menepati aras tanda pada botol asid borik.
  6. Spesimen urin yang bercampur dengan najis.
  7. Maklumat pada borang permintaan dan botol spesimen tidak sama.

Rujukan

  1. Clinical Microbiology Procedures Handbook, Third Edition, Lynne S. Garcia
  2. District Laboratory Practice in Tropical Country, Second Edition, Monica Cheesbrough
Semakan Akhir : 20 Jun 2014
Penulis : Noraini bt. Hussain
Akreditor : Nasruddin bin Muslim

Artikel Berkaitan

Ulser Peptik

Ulser peptik berlaku apabila terdapat luka di bahagian dinding perut dan bahagian permulaan usus kecil dikenali sebagai duodenum.

HIV / AIDS

HIV atau Human Immunodeficiency Virus adalah virus yang memusnahkan sistem ketahanan badan seseorang dan menyebabkan AIDS. Ini boleh mengakibatkan pesakit mudah mendapat jangkitan kuman dan kanser.

ALAMAT

Bahagian Pendidikan Kesihatan,
Kementerian Kesihatan Malaysia,
Aras 1-3, Blok E10, Kompleks E,
Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62590 Putrajaya, Malaysia.

TALIAN AM :   +603 8000 8000

FAKS :   +603 8888 6200

EMEL :   myhealth@moh.gov.my

BILANGAN PENGUNJUNG : 227,772,816

TARIKH AKHIR KEMASINI :
2024-07-16 15:32:21

PAPARAN TERBAIK   Paparan terbaik menggunakan pelayar Google Chrome Version 57.0, Mozilla Firefox Version 52.0 dengan resolusi 1366 x 768px

Hakcipta Terpelihara ©2005-2022 Bahagian Pendidikan Kesihatan, Kementerian Kesihatan Malaysia