A A +A
[wpml_language_selector_widget]

SELAMAT DATANG KE PORTAL RASMI
MYHEALTH KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA

  1. Home
  2. /
  3. Dewasa
  4. /
  5. Kesihatan Reproduktif
  6. /
  7. Ujian Analisis Sperma Lanjutan

Ujian Analisis Sperma Lanjutan

Pengenalan

Analisis air mani adalah ujian asas untuk menilai kesuburan lelaki. Analisis air mani asas termasuk isipadu, pencairan, pH, kepekatan sperma dan motiliti, morfologi, bilangan sel bulat. Kadangkala, analisis air mani asas tidak menyediakan maklumat yang mencukupi untuk doktor merawat kemandulan. Analisis air mani asas digabungkan dengan ujian air mani lanjutan dikenali sebagai profil air mani.

Tujuan Ujian yang Berbeza

Sekiranya data analisis air mani asas tidak mencukupi, pesakit perlu membuat analisis air mani lanjutan untuk diagnosis dan penilaian untuk rawatan kesuburan. Doktor biasanya memerlukan maklumat lanjut jika terdapat keabnormalan dalam air mani seperti daya hidup sperma yang rendah (kurang daripada 52% bergerak), bilangan sel bulat yang tinggi (lebih daripada 5 juta) dan ujian fragmentasi DNA sperma. Ujian ini kerap dirujuk sebagai “Ujian air mani lanjutan”. Ujian lanjutan yang berbeza untuk keabnormalan yang berbeza. Hypo osmotic swelling Test (HOST) adalah bagi menguji daya hidup sperma; Leucoscreen Test adalah bagi membezakan antara sel-sel bulat dan sel-sel darah putih di dalam air mani dan ujian Sperm Chromatin Dispersion (SCD) atau lebih dikenali sebagai ujian Halo untuk menganalisa kualiti Deoxyribonucleik acid (DNA) dalam sperma.

Diagnosis

Diagnosis biasanya bermula dengan analisis air mani asas dan ujian lanjutan dilakukan apabila terdapat keabnormalan dalam sampel air mani seperti daya hidup yang rendah (kurang daripada 58%), kepekatan sel bulat yang tinggi (lebih daripada 5 juta / ml) atau pasangan yang berterusan gagal Itruterine insemination (IUI) atau invitrofertilzation(IVF) dengan faktor yang tidak dapat dijelaskan.

Jenis-jenis Ujian

i. Leucoscreen

Kebanyakan air mani manusia mengandungi sel darah putih (Aitken & West, 1990;. Barrat et al, 1990; Wolff & Anderson, 1988), kebiasaannya neutrophil. Leucocytospermia/pyospermia mungkin menunjukkan kewujudan jangkitan pada saluran reproduktif. Tambahan pula, leucocytospermia boleh dikaitkan dengan abnormaliti dalam profil air mani, termasuk pengurangan jumlah isipadu air mani, kepekatan sperma dan motiliti sperma, serta kehilangan fungsi sperma akibat daripada tekanan oksidatif (Aitken & West, 1990; Aitken et al., 1989) dan rembesan sitotoksik sitokinesis (Hill et al., 1987). Air mani tidak boleh mengandungi lebih daripada 5 juta sel bulat / ml (Rajah 1), manakala bilangan Leucocyte tidak boleh melebihi 1 juta / ml (WHO, 1992).

Jika air mani melebihi parameter, ujian mikrobiologi harus dilakukan untuk menyiasat jangkitan kelenjar aksesori. Kehadiran sel darah putih dapat dikesan dengan menggunakan dua jenis reagen iaitu reagen 1 dan reagen 2. Reagen 1 mewarnakan sel bulat menjadi merah jambu manakala reagen 2 mewarnakan sel darah putih menjadi coklat (Rajah 1).

CaptureRajah 1: Reagen 1 dan Reagen 2 mewarnakan sel bulat berwarna (merah jambu) manakala leukosit (coklat). (Sumber rujukan: Unit Perubatan Reproduktif Hospital Kuala Lumpur)

ii. Hypo osmotic swelling Test (HOST)

Ujian ini berdasarkan kepada kebolehtelapan membran sel utuh yang menyebabkan spermatozoa membengkak di bawah keadaan hypoosmotik, kemasukan air ke dalam sel menyebabkan isipadu sel bertambah (Drevius & Eriksson, 1966) (Rajah 2). Ujian ini mula diperkenalkan oleh Jeyendran et al., 1984. Ujian ini terbukti membantu diagnosis dan pengurusan kemandulan lelaki kerana ia adalah sangat penting untuk mengetahui sama ada spermatozoa yang tidak bergerak itu masih hidup atau mati. Sampel air mani biasanya mempunyai 58% atau lebih sperma hidup (WHO, 2010). Kehadiran sebahagian besar sel-sel penting tetapi tidak bergerak boleh dianggap sebagai tanda kecacatan struktur dalam flagellum itu. Peratusan sperma yang tidak bergerak dan sel-sel yang berdaya maju bukan (necrozoospermia) menunjukkan masalah patologi epididymal.

2Rajah 2 : Sperma hidup akan membengkak (anak panah kuning) manakala sperma mati tidak bengkak (anak panah merah) (Sumber rujukan: Unit Perubatan Reproduktif Hospital Kuala Lumpur)

iii. Ujian Sperm chromatin dispersion (SCD) atau HaloTest

Ujian untuk mengukur tahap integriti DNA sperma merupakan langkah tambahan untuk menilai kualiti air mani. Ujian ini membolehkan mengesan faktor lelaki yang tidak boleh tidak dikenal pasti melalui ujian analisa semen asas. Kajian yang dilakukan ke atas 215 pasangan yang mempunyai kesuburan tidak diketahui menunjukkan bahawa hasil ujian sperm DNA fragmentation (SDF) yang tinggi berkait songsang dengan kemungkinan untuk hamil secara semulajadi (Spano et al., 2000). Peluang untuk hamil secara semula jadi adalah 1.7% bagi pesakit dengan SDF lebih 40%, berbanding dengan 15% bagi untuk pesakit dengan SDF kurang 8%. SDF boleh digunakan untuk menentukan peratus kejayaan kehamilan dan kelahiran untuk IUI.

Kadar kelahiran adalah 24% dan 19% bagi pesakit yang SDF kurang 30%, berbanding dengan 3% dan 1.5% bagi pesakit yang SDF lebih 30% (Bungum et al., 2007). Selain itu terdapat hubungan yang jelas di antara integriti DNA sperma yang tidak normal dan kegagalan untuk hamil tanpa bantuan dan IUI, integriti DNA sperma tidak normal dikaitkan dengan kadar kehamilan yang lebih rendah selepas IVF atau ICSI (Collins et al., 2008) . Di samping itu, tahap sperma dengan DNA yang tidak normal dikaitkan dengan risiko 2.5 kali ganda peningkatan kadar keguguran. Ujian HALO boleh membantu untuk menilai dan mendiagnosis pesakit yang menghadapi masalah keguguran berulang atau beberapa kali gagal pada pesakit IUI atau IVF (Zini et al, 2008.).

3Rajah 3 : Sperma dengan DNA berpecah-belah tidak menunjukkan Halo atau minimum (anak panah biru ) manakala sperma dengan DNA utuh akan menunjukkan Halo (anak panah merah). (Sumber rujukan: Unit Perubatan Reproduktif Hospital Kuala Lumpur).

Siapa yang boleh mendapat manfaat daripada ujian

Analisis air mani lanjutan terbukti membantu dalam merawat pasangan kurang subur. Pesakit dengan hasil yang positif daripada ujian leucoscreen akan diberikan antibiotik oleh doktor sebagai sebahagian daripada rawatan untuk mengurangkan sel-sel darah putih di dalam air mani. Menghapuskan sel-sel darah putih dari air mani boleh meningkatkan fungsi sperma dan meningkatkan kadar kehamilan. Ujian HOST membantu pesakit tanpa sperma yang bergerak (Asthenozoospermia teruk) untuk ART (Rawatan bantuan Reproduktif). Sperma yang menunjukan HOST positif akan digunakan untuk suntikan sperma ke dalam oosit untuk persenyawaan. Integriti DNA sperma tidak normal dikaitkan dengan kadar kehamilan yang lebih rendah selepas kaedah bantuan IVF atau ICSI. Oleh itu doktor akan mengesyorkan rawatan untuk cuba mengurangkan sel darah putih, meningkatkan motiliti sperma dan mengurangkan pemecahan DNA atau mengubah pelan rawatan reproduktif.

Rujukan

  1. Aitken RJ, West KM. Analysis of the relationship between reactive oxygen species production and leucocyte infiltration in fractions of human semen separated on Percoll gradients. International Journal of Andrology. 1990; 13:433-51
  2. Barrat CLR, Bolton AE, Cooke ID, Functional significance of white blood cells in the male and female reproductive tract. 1990; 5:639-44.
  3. Drevius L & Eriksson H. Osmotic swelling of mammalian spermatozoa, Experimental Cells research,1966; 136-56
  4. Hill JA, Haimovici F, Politch JA, Anderson DJ. Effexts of soluble products of activated lymphocytes and macrophages (lymphokinesis and monokinesis) on human sperm motion parameters.Fertility and sterility. 1987; 47:460-5.
  5. Jeyendran R.S et.al., Development of an assay to assess the functional integrity of the human sperm membrane and its relationship to the other sperm characteristics, Journal of Reproduction and Fertility. 1984; 70:219-2
  6. Bungum, P. Humaldan, A. Axmon, M. Spano, L. Bungum, J. Erenpreiss and A. Giwercman. Sperm DNA integrity assessment in prediction of assisted reproduction technology outcome. Human reproduction. 2007; Vol. 22, No 1 pp. 174-179
  7. WHO laboratory manual for the examination and processing human semen,WHO 5th edition 2010
  8. WHO laboratory manual for the examination of human sperm and sperm-cervical mucus interaction, WHO 3rd edition 1992.
  9. Wolff H, Anderson DJ. Immunohistological characterization and quantification of leukocytes subpopulation in human semen. Fertility and sterility. 1988; 53:528-36.
  10. Zini A, Boman JM, Belzile E, et al. Sperm DNA damage is associated with an increased risk of pregnancy loss after IVF and ICSI: systematic review and meta-analysis. Hum Reprod. 2008; 23:2663–2668.

 

Semakan Akhir : 15 Jun 2016
Penulis : En. Mohd Nur Muhaimin Adli Ishak
Penterjemah : En. Mohd Nur Muhaimin Adli Ishak
Akreditor : En. Krishnan A/L Kanniah

 

Artikel Berkaitan

Kehamilan Ektopik

Apakah kehamilan ektopik? Kehamilan ektopik berasal dari perkataan Greek (ektopas)

Keguguran

Keguguran berlaku bila semua atau sebahagian dari kandungan terkeluar atau

ALAMAT

Bahagian Pendidikan Kesihatan,
Kementerian Kesihatan Malaysia,
Aras 1-3, Blok E10, Kompleks E,
Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62590 Putrajaya, Malaysia.

TALIAN AM :   +603 8000 8000

FAKS :   +603 8888 6200

EMEL :   myhealth@moh.gov.my

BILANGAN PENGUNJUNG : 227,772,822

TARIKH AKHIR KEMASINI :
2024-07-16 15:32:21

PAPARAN TERBAIK   Paparan terbaik menggunakan pelayar Google Chrome Version 57.0, Mozilla Firefox Version 52.0 dengan resolusi 1366 x 768px

Hakcipta Terpelihara ©2005-2022 Bahagian Pendidikan Kesihatan, Kementerian Kesihatan Malaysia